آنچه در این کتاب خوانده می‌شود شرحی است از معنای ناس با همان مفهوم مردم؛ که با تحلیلی قرآنی و روایی از آن برداشتی هستی شناسانه و معرفت‌شناسانه صورت گرفته و از آن به عنوان «حیثیت رویارو شونده انسان با مسائل متعدد در بسترهای اجتماعی» یاد شده است. بر این اساس فرایند لقای اثر و القای اثر که محوریت رویارویی‌های انسان را تشکیل می‌دهد در فصول مختلف مورد بررسی قرار می‌گیرد که القائات ربّانی (الهام) و القائات شیطانی (وسوسه) از جمله مهم‌ترین موضوعات در این بحث و بررسی هستند.